1 एकर डाळिंब बाग लागवडीची संपूर्ण माहिती..खर्च व नफा किती ,वाचा सविस्तर..

डाळिंब शेती ही कमी पाण्यात अधिक उत्पादन देणारी आणि फायदेशीर फळबागायती शेती आहे. महाराष्ट्र, कर्नाटक, आंध्र प्रदेश आणि गुजरातमध्ये डाळिंबाची शेती मोठ्या प्रमाणात केली जाते. डाळिंबाच्या लागवडीसाठी योग्य नियोजन, आवश्यक काळजी, आणि बाजारपेठेतील माहिती असणे आवश्यक आहे.

डाळिंब शेतीची लागवड माहिती

 1. हवामान आणि माती:

- डाळिंबाला उष्ण आणि कोरडे हवामान चांगले मानवते.  

- मातीचा pH 6.5-7.5 दरम्यान असावा. गाळाची, मध्यम काळी किंवा हलकी माती डाळिंब लागवडीसाठी योग्य आहे. 

 2. डाळिंब जाती:

- **गणेश**: आकारात मोठे, गोडी आणि रंग उत्तम.

- **भगवा**: गोड आणि आकर्षक रंग, निर्यातीसाठी योग्य.

- **अर्का नीलकंठ**: मध्यम आकार, गोड, तांबूस रंगाचा.

 3. लागवड पद्धत:

- **वेलची प्रकार:** 10x5 फूट अंतर ठेवावे.

- **सुधारित प्रकार:** 12x8 फूट अंतर ठेवावे.

- लागवड उन्हाळ्यात किंवा पावसाळ्याच्या सुरूवातीला करावी.

4. खत व्यवस्थापन:

- **सेंद्रिय खत:** दर एकर 10-15 टन शेणखत आवश्यक.

- **रासायनिक खत:** नत्र, स्फुरद, आणि पालाश खताची मात्रा योग्य प्रमाणात वापरावी.

- झाडाच्या वयानुसार खतांच्या प्रमाणात वाढ करावी.

 5. पाणी व्यवस्थापन:

- ड्रिप सिंचन पद्धतीचा वापर करावा, ज्यामुळे पाण्याचा वापर कमी होतो आणि उत्पादन वाढते.

- फुलोरा, फळधारणा, आणि फळाच्या वाढीच्या काळात पाणी योग्य प्रमाणात द्यावे.

6. किड आणि रोग व्यवस्थापन:

- **तेलकट डाग रोग**: योग्य फवारणी करणे.

- **फळ सड**: योग्य वेळेत फळ तोडणी करणे आणि पाण्याचा योग्य वापर करणे.

खर्च आणि उत्पन्न:

एकरी लागवड खर्च:

- **जमीन तयारी:** ₹10,000 - ₹15,000

- **बियाणे आणि रोपं:** ₹25,000 - ₹30,000

- **खतं आणि औषधं:** ₹15,000 - ₹20,000

- **सिंचन आणि देखभाल:** ₹10,000 - ₹15,000

- **कामगार:** ₹20,000 - ₹25,000

- **एकूण अंदाजे खर्च:** ₹80,000 - ₹1,05,000 प्रति एकर

उत्पन्न:

- एका एकरातून सरासरी 10-15 टन डाळिंब उत्पादन मिळू शकते.

- बाजारभाव ₹50 - ₹150 प्रति किलोपर्यंत असतो. चांगल्या प्रकारे व्यवस्थापन केल्यास 6 ते 10 लाख रुपयांपर्यंत उत्पन्न मिळू शकते.

नफा:

- खर्च वजा करून सरासरी नफा ₹4,00,000 - ₹8,00,000 दरम्यान मिळतो. 

बाजारपेठेतील मागणी आणि भाव:

- डाळिंबाला देशांतर्गत आणि निर्यात बाजारात मोठी मागणी आहे.

- बाजारभाव हंगामानुसार बदलतो; योग्य साठवणूक करून अधिक भाव मिळवता येतो.

डाळिंब शेती योग्य नियोजन, व्यवस्थापन आणि आधुनिक तंत्रज्ञान वापरून फायदेशीर ठरू शकते. बाजारातील मागणी लक्षात घेऊन उत्पादन वाढवणे हे उत्पन्न वाढवण्यास मदत करते.