ड्रॅगन फ्रूट (पिटाया) ही एक उष्णकटिबंधीय फळपीक आहे जी अलीकडच्या काळात खूप लोकप्रिय झाली आहे. त्याच्या आरोग्यदायी फायद्यांमुळे आणि आकर्षक रंगामुळे मागणी वाढत आहे. भारतात हे मुख्यतः महाराष्ट्र, गुजरात, कर्नाटक, आणि आंध्र प्रदेशातील शेतकऱ्यांमध्ये लोकप्रिय होत आहे. चला ड्रॅगन फ्रूटची माहिती, लागवड खर्च, नफा आणि उत्पन्न मिळवण्यासाठी लागणारा कालावधी समजून घेऊया.
ड्रॅगन फ्रूटची माहिती
- **वनस्पतीचे नाव**: पिटाया किंवा ड्रॅगन फ्रूट.
- **विविधता**: लाल (पांढऱ्या मांसाचा आणि लाल मांसाचा), पिवळा.
- **हवामान**: उबदार आणि कोरडे वातावरण या फळासाठी सर्वोत्तम असते. 20-30 डिग्री सेल्सियस तापमानात हे पीक चांगले वाढते.
- **माती**: चांगली निचरा होणारी, पाण्याचा साठ न होणारी हलकी माती.
- **लागवडीची पद्धत**: सडपातळ कडांवर वेल वाढविणे आवश्यक. साधारणपणे एका एकरमध्ये 1700-1800 रोपे लावली जाऊ शकतात.
लागवडीचा खर्च (एका एकर साठी)
जमिनीची तयारी आणि माती परीक्षण: ₹10,000 - ₹15,000
- **रोपांची किंमत**: प्रति रोप ₹30 - ₹50 (एकूण 1700 रोपे = ₹51,000 - ₹85,000)
- **वेलासाठी सपोर्ट पोल (सिमेंटचे खांब, लोखंडी तार इ.)**: ₹70,000 - ₹90,000
- **खते आणि औषधांचा खर्च**: ₹15,000 - ₹20,000 प्रतिवर्ष
- **पाणी व्यवस्थापन (ड्रिप इरिगेशन)**: ₹40,000 - ₹50,000
- **कामगार खर्च**: ₹20,000 - ₹25,000
- **एकूण प्रारंभिक खर्च**: ₹2,00,000 - ₹2,50,000
उत्पन्न व नफा
- **पहिल्या वर्षी उत्पन्न**: 5-6 महिने लागवडीनंतर फळ लागायला सुरुवात होते, परंतु पहिल्या वर्षी उत्पादन कमी असते.
- **दुसऱ्या वर्षापासून उत्पादन**: प्रति वेल सरासरी 8-10 किलो फळ मिळू शकते. त्यामुळे एका एकरातून 10-12 टन उत्पादन मिळू शकते.
- **मार्केट रेट**: ₹150 - ₹200 प्रति किलो.
- **उत्पन्न**: ₹15,00,000 - ₹20,00,000 प्रति वर्ष
- **नफा**: दुसऱ्या वर्षापासून ₹10,00,000 - ₹12,00,000 प्रति वर्ष (खर्च वजा करून).
नफा मिळवण्यासाठी कालावधी
- **पहिले वर्ष**: कमीत कमी उत्पन्न.
- **दुसरे वर्ष**: गुंतवणूक वजा करून नफा.
- **तिसरे वर्ष आणि नंतर**: स्थिर आणि वाढते उत्पन्न.
निष्कर्ष
ड्रॅगन फ्रूट लागवड ही सुरुवातीला खर्चिक असली तरी दुसऱ्या वर्षापासून चांगला नफा मिळवून देते. योग्य व्यवस्थापन केल्यास आणि चांगला बाजारपेठ मिळाल्यास 2-3 वर्षांत गुंतवणूक परत मिळून नफा वाढतो.
Comments
Post a Comment